علوم آزمایشگاهی

انواع آزمایش های بیماری ها

علوم آزمایشگاهی

انواع آزمایش های بیماری ها

چطور اطلاعات آزمایشگاهی و پزشکی خود را بالا بببریم

کلمات کلیدی

آزمایش خون

اختلالات ژنتیکی

سقط جنین

بیماری‌های رفتاری

عادت ماهیانه

سرطان سینه

قبل از بارداری

آزمایش ادرار

آزمایش بارداری

اختلالات تیروئید

کم کاری تیروئید

آزمایش تیروئید

آزمایش اسپرم

آزمایش قند خون

هزینه های لقاح مصنوعی و بارداری به روش IUI(آی یو آی) و IVF (آی وی اف)

درمان واژینیسموس یا ترس از نزدیکی و دخول چگونه انجام می شود

لابیاپلاستی چیست و جراحی زیبایی جوانسازی واژن جگونه انجام می شود

معاینه داخلی واژن زنان (معاینه لگن)به چه علت و چگونه انجام می شود

آزمایش آمنیوسنتز چیستو چرا آزمایش آمنیوسنتز انجام می‌شود؟

انواع سونوگرافی دربارداری کدامند و سونوگرافی به چه دلیل انجام می شود

آزمایشات غربالگری سلامت جنین در بارداری چگونه انجام می شود

چگونه از رحم عکس رنگی می گیرند

غربالگری چهارگانه

عفونت‌های جدی

سونوگرافی تجمع مایع

زمان سونوگرافی

در بارداری چگونه انجام می شود

اختلالات کروموزومی

آزمایشات غربالگری سلامت جنین

و هزینه آزمایش زنتیک چقدر است

  • ۰
  • ۰

 آزمایش خون برای ازدواج (شرایط قبل از آزمایش، تفسیر نتایج)

· 

آزمایش‌ها لازم قبل از ازدواج در ایران شامل موارد زیر است:

1-       نمونه خون (بدون نیاز به ناشتایی) برای بررسی تالاسمی مینور در مرد، وجود فاکتور سیفلیس و ویروس هپاتیت B

2-       آزمایش ادرار برای تست اعتیاد

آزمایش گروه خون برای ازدواج

رابطة بین گروه خونی و ازدواج افراد با هم سؤالی است که بسیاری از زوج‌های جوان به دنبال جواب آن هستند. اینکه آیا افراد با گروه‌های خونی مشابه می‌توانند با هم ازدواج کنند؟ و یا اینکه ازدواج با چه گروه‌های خونی مناسب‌تر است؟ در اینجا سعی می‌کنیم تا جواب این سؤالات را ارایه دهیم.

گروه خونی چیست؟

به طور خلاصه گروههای خونی یک روش برای تقسیم بندی خون افراد است. این تقسیم بندی بر اساس وجود یا عدم وجود پادتن آنتی­ژن‌­های موروثی خاصی روی سطح گلبول‌های قرمز انجام می‌شود. براساس مهم‌ترین این تقسیمات، خون همه انسان‌ها به چهار دسته A ,B ,AB  و  Oو بر اساس یک تقسیم‌بندی دیگر به گروه‌های مثبت و منفی تقسیم می‌شود.

مثلاً کسی که آنتی‌ژن A را روی گلبول‌های قرمز خود بروز می‌دهد، گروه خونش A است و یا فردی که هردو پادتن A و B را دارد گروه خونش AB و فردی که هیچ‌کدام از این آنتی‌ژن‌ها را ندارد خون او از گروه O است.

ارتباط بین گروه خونی افراد و ازدواج چیست؟

بعد از طی مراحل خواستگاری و بله‌برون، هنگامی که برای جاری شدن خطبة عقد به دفاتر ثبت ازدواج مراجعه می‌کنید، یک معرفی‌نامة عکس‌دار به شما داده می‌شود تا به مراکز آزمایش خون جهت انجام آزمایش‌های قبل از ازدواج مراجعه کنید. اما این آزمایش‌ها هیچ ارتباطی به گروه خونی شما ندارد؛ چرا که گروه‌های خونی هیچ مانعی برای وصلت افراد ایجاد نمی‌کنند و افراد با هر گروه خونی که داشته باشند می‌توانند با یکدیگر عروسی کنند. مگر اینکه پای عوامل دیگری مثل خطر ابتلاء جنین به تالاسمی و یا بیماری‌های ژنتیکی در میان باشد. برای پیشگیری از تالاسمی، زوجین می‌بایست پیش از عقد آزمایش خون انجام دهند؛ اما برای پیشگیری از بیماری‌های ژنتیکی در جنین، توصیه می‌شود که تمام افراد قبل از ازدواج نسبت به انجام آزمایش‌های ژنتیک اقدام کنند.

آزمایش‌های قبل از عقد نه ربطی به گروه خون افراد دارند و نه شامل آزمایش ژنتیک می‌شوند. اما در برخی از موارد و برای بعضی از زوجین در همان مراکز انجام آزمایش‌های پیش از عقد، متخصصان به عروس و داماد توصیه می‌کنند که با توجه به شرایطی که دارند نسبت به انجام مشاورة ژنتیکی اقدام کنند. این موارد عبارتند از:

1-       زوج‌هایی که با هم نسبت فامیلی دارند. این شامل هر نسبتی می‌شود. (هرگونه ازدواج فامیلی)

2-       زوج جوانی که یکی از آنها دچار اختلالات ژنتیکی است.

3-       زوج جوانی که یکی از اعضاء درجه یک فامیل آنها دچار اختلالات ژنتیکی است.

4-       خانم‌هایی که قصد ازدواج دارند و سن آنها کمتر از 18 سال یا بیشتر از 33 است.

5-       زوج جوانی که در مراکز حساس و پرخطر فعالیت می‌کنند و با مواد شیمیایی و یا هسته ای سر و کار دارند.

بنابراین آنچه در ازدواج افراد می‌تواند مشکل‌ساز باشد، یکسان بودن گروه خونی نیست بلکه ارتباط خونی (مثلاً در ازدواج فامیلی) است که می‌تواند باعث مشکلات ژنتیکی شود.

غیر از احتمال بروز بیماری‌های ژنتیکی و همچنین تالاسمی، خوشبختانه سایر اختلالاتی که ممکن است در جنین ایجاد شود، در همان دوران بارداری قابل تشخیص و پیشگیری است. بنابراین لازم نیست در زمان عروسی نگران آنها باشید.

"گروه خونی عروس و داماد به هم نمی‌خورد"، به چه معنی است؟

گفتیم که گروه خونی هیچ ربطی به ازدواج ندارد. اما ممکن است برای شما هم این سؤال پیش آمده باشد که منظور از اینکه می‌گویند “گروه خون عروس و داماد به هم نخورده” چیست؟ باید گفت این اصطلاح، اشاره به برخی نتایج که در آزمایش‌های قبل از عقد مشخص می‌شود، دارد. وقتی یکی از طرفین در سوابق خود و یا اقوام خود یکی از بیماری‌هایی را که از طریق ژن منتقل می‌شوند (مثل تالاسمی ) داشته باشد با انجام آزمایش‌های خون بررسی می‌کنند که چقدر احتمال ابتلاء فرزند آنها به آن بیماری‌ها وجود دارد. چنانچه این احتمال بالا باشد به آنها توصیه می‌شود که عقد نکنند و دربارة عواقب بچه‌دارشدنشان هشدار می‌دهند.

علاوه بر این کسی که دارای تالاسمی مینور است چنانچه با فرد دیگری که او هم مبتلا به تالاسمی مینور است عروسی کند 25 درصد احتمال دارد که فرزندان آنها مبتلا به تالاسمی ماژور بشوند. تالاسمی مینور دارای هیچ علامت خاصی نیست و نیاز به درمان ندارد. فرد مبتلا به تالاسمی مینور نیز از نظر ظاهری کاملاً سالم است و وصلت او با افراد سالم هیچ عواقبی ندارد. اما تالاسمی ماژور یک بیماری حاد است و نیاز به درمان دارد و مشکلات و هزینه‌های زیادی را به دنبال خواهد داشت. لذا چنانچه در آزمایش خون قبل از عقد معلوم شود که هر دو طرف تالاسمی مینور دارند، آزمایش‌های تکمیلی به همراه مشاوره ژنتیکی برای آنها انجام خواهد شد و به آنها در بارة عواقب بچه‌دار شدنشان هشدار داده می‌شود.

تالاسمی چیست؟
تالاسمی یک مشکل ارثی خونی است که از طریق پدر یا مادر یا هردو به فرزند منتقل می‌شود.
*
اگر ژن حامل تالاسمی از یکی از والدین به فرد منتقل شود آن فرد تالاسمی مینور خواهد بود (این فرد از نظر ظاهری نرمال است و فقط کمی کم‌خونی دارد). این شخص ناقل تالاسمی است .

*  اما اگر ژن ناقل تالاسمی هم از پدر و هم از مادر به فرزند منتقل شود این فرد مبتلا به تالاسمی از نوع ماژور خواهد شد که بیماری محسوب می‌شود. در این افراد قدرت ساختن هموگلوبین به طور طبیعی در بدن وجود ندارد و برای جبران این کمبود، استخوان‌های دیگر بدن (مثل استخوان‌های فک و صورت) برای خونسازی وارد عمل می‌شوند . این امر باعث پهن‌تر شدن استخوان‌های صورت و تغییر شکل افراد مبتلا به تالاسمی ماژور خواهد شد.

این افراد معمولاً نیازمند تزریق مکرر خون و استفاده از داروهای مخصوص هستند . امید به زندگی این افراد کم بوده و اکثراً در سنین جوانی می‌میرند.
حال اگر فقط یکی از زوجین مینور (یا همان ناقل) باشد (دیگری سالم باشد و ناقل نباشد)، برای بچه‌دار شدن مشکلی وجود ندارد. نهایتاً ممکن است فرزندشان با شانس 50 درصد، مینور (ناقل) شود. 

آزمایش قبل از ازدواج، تالاسمی
اما اگر مرد و زن ، هر 2 مینور (ناقل) باشند، در هر بارداری این احتمالات وجود خواهد داشت :

25 درصد احتمال تالاسمی ماژور / 50 درصد احتمال تالاسمی مینور (ناقل) / 25 درصد سالم

تالاسمی ماژور، آزمایش قبل ازدواج
همین 25 درصدی که احتمال ماژور بودن در هر بارداری را نشان می‌دهد، برای ما ریسک بزرگی است. این افراد مشاورة ژنتیک شده و پس از بارداری، باید سلامت جنین‌شان از طریق راه‌های پیشرفته‌ای (مثل نمونه‌برداری از پرزهای کوریونی) بررسی و تشخیص 100% داده شود .

حال اینجا می‌توانید تصمیم بگیرید :

1-یا با هم ازدواج نکنید
2-یا اصلاً بچه‌دار نشوید
3-یا برای هر بار بارداری، باید یک تست تشخیصی استاندارد انجام دهید تا از سلامت جنین خود مطمئن شوید .

و یا در صورت ازدواج در هر بار حاملگی با انجام آزمایش‌های ژنتیک که در دو مرحله انجام می‌شود از وضعیت جنین خود باخبر شوید.

چرا باید از بروز بتا تالاسمی ماژور پیشگیری شود :

1-وجود حدود 17000 بیمار تالاسمی ماژور در کشور بیانگر شیوع نسبتاً بالای ژن بیماری در کشور است حدود 5% .
2-بیماری تالاسمی ماژور، یک بیماری قابل پیشگیری است .
3-این بیماری، یک کم‌خونی شدید و کشنده است و درمان قطعی ندارد .
4-هزینه نگهداری بیماران بسیار گران است، علاوه بر درد و رنج فراوانی که خود شخص متحمل می‌شود .
5-روش غربالگری و شناسایی زوج‌های ناقل (مینور) آسان و به صرفه است .

 این نکات به شما در انجام آزمایش و به آزمایشگاه در ارایة نتیجة صحیح کمک می‌کنند:

۱- مادر و دختری که کُپی نتیجة آزمایش ازدواج یک سال قبلش را به همراه دارد، با داد و فریاد به مسؤول آزمایشگاه می‌گویند: «آزمایش شما نشان نداد که آقا معتاد است، ولی بعداً فهمیدیم تریاک مصرف می‌کرده و نتوانستیم ترکش دهیم؛ به خاطر همین کار به دادگاه کشید.» مادر که در عصبانیت دست کمی از دخترش ندارد ادامه می‌دهد: «ظاهراً آن موقع هم معتاد بوده، پس چرا آزمایش شما این را نشان نداده؟» پس از آرام کردن آن دو، مسؤول آزمایشگاه توضیح می‌دهد که وقتی کسی مواد مخدر مصرف می‌کند، بنا نیست این مواد جزء وجود فرد شود. مواد مخدر مثل هر چیز دیگر که وارد بدن می‌شود، به تدریج از بدن خارج می‌شود. بنابراین اگر کسی به خودش فرصت دهد و از مصرف مواد خودداری کند، نتیجة جوابش منفی خواهد شد. به عبارت دیگر جواب منفی فقط نشان‌دهندة وضعیت فرد در چند یا چندین روز اخیر است. لذا خانواده‌ها نباید با اتکاء به این آزمایش مهر تأیید روی فردی بزنند و بررسی‌های رایج در عرف را رها کنند.
۲- مراجعه‌کنندة دیگری که برگة جواب مثبت در دست دارد به مسؤول آزمایشگاه می‌گوید من نه تنها دارو نخورده‌ام، بلکه سیگار هم نمی‌کشم. حالا حاضرم دوباره نمونه بدهم تا ثابت شود که شما اشتباه کرده‌اید. پس از پرسش و پاسخ‌های متعدد مشخص می‌شود که وی چند روز قبل به دلیل درد کمر، یک قاشق از شربت گیاهی قهوه‌ای‌ رنگی را مصرف کرده است. مسؤول آزمایشگاه یادآوری می‌کند در اغلب داروهای شربت‌مانند که در عطاری‌ها موجود است و به عنوان ضد درد تجویز می‌شوند، ترکیبات تریاک به کار رفته است و از مصرف آنها باید پرهیز کرد.
۳- مورد دیگر فردی بود که اظهار می‌کرد یکی از بستگان نزدیک وی در خانه مواد مخدر مصرف می‌کند ولی تا به حال خودش مصرف نکرده، چطور آزمایش او مثبت شده است؟ با همین توضیحات جواب سؤال این فرد روشن است: افرادی‌که در معرض استنشاق مستقیم دود ناشی از مواد مخدر هستند، تا حد زیادی در معرض آلودگی قرار دارند و ممکن است نتیجه آزمایش آنها مثبت باشد.
۴- نگرانی بیش از اندازة پدر دختری باعث می‌شود داماد آینده‌اش را برای تست عدم اعتیاد به آزمایشگاه بیاورد. وی درخواست انجام آزمایش از نظر مواد اعتیادزای قدیمی و جدید را دارد. وی آن‌قدر از مواد مخدر وحشت‌زده است که در ادامه اظهار می‌کند: «ممکن است چیزی خورده باشد تا جوابش منفی شود؟» به وی توضیح داده می‌شود در حال حاضر ترکیبات تریاک چون شیوع بیشتری در کشور دارند، (به دلیل فراوانی آن و قیمت کمتر نسبت به سایر مواد اعتیادزا و بومی بودن آن در منطقه) بیشتر مورد توجه هستند و آزمایشگاه‌ها فقط برای شناسایی آنها تجهیز شده‌اند. از نظر علمی وجود هیچ دارو یا ترکیب دیگری که در صورت مصرف نتیجة آزمایش را منفی کاذب نماید، اثبات نشده است. برای اطمینان از صحت نمونه گرفته شده، pH نمونه و وزن مخصوص آن و درجه حرارت نمونه کنترل می‌شود.

آموزش و مشاوره تنظیم خانواده
مرحله بسیار مهمی از زندگی است؛ نه تنها برای زن و شوهر، بلکه برای نسل‌های بعد هم سرنوشت‌ساز است. افزایش آگاهی‌های بهداشتی نقش مهم و مؤثری در تأمین سعادت و سلامت افراد خانواده‌ها و جامعه دارد. واحدهای بهداشت خانواده در تمام مراکز بهداشتی و درمانی کشور وظیفه دارند دربارI مسائل بهداشتی ازدواج، بارداری، زایمان، نگهداری و تأمین سلامت کودکان بهترین راه حل‌ها را در اختیار مراجعان خود قرار دهند یا آkها را به افراد باصلاحیت معرفی کنند. آموزش تنظیم خانواده که در ادامة آزمایش‌های ازدواج انجام می‌شود، در راستای اهداف مطرح‌ شده است. اگرچه زمان کافی در اختیار پرسنل این بخش وجود ندارد و نیز حجم مطالب اجازة توضیحات بیشتر را نمی‌دهد، ولی آشنایی زوجین با این واحد می‌تواند گره‌گشای مشکلات آنان در آینده باشد.در مشاورة قبل از ازدواج توصیه‌های لازم راجع‌به پیشگیری از بیماری‌های ارثی، بارداری، سن مناسب برای بارداری، تعداد بچه‌ها و روش مناسب تنظیم خانواده به زوج‌های جوان داده می‌شود.


سیفلیس چیست؟
سیفلیس یک عفونت منتقله از راه جنسی است که عامل آن یک نوع باکتری است. در صورت مبتلا شدن یکی از زوجین، همسر او نیز آلوده خواهد شد. در صورت عدم تشخیص و درمان مناسب و سریع، این بیماری عوارض بسیاری در پی خواهد داشت (ضایعات قلبی و عروقی و عصبی و در نهایت مرگ). علاوه بر این، مادری که به سیفلیس مبتلاست می‌تواند جنین خود را نیز آلوده کند و دچار عوارض جبران‌ناپذیری شود. پس با توجه به تأثیرات این باکتری مخرب بر سلامت خانواده، تست VDRL در ایران، برای آقایان انجام می‌شود .

آزمایش اعتیاد
انجام آزمایش تشخیصی اعتیاد از طریق نمونة ادرار انجام می‌شود. نمونة ادار باید تحت نظارت تحویل داده شود که امکان تقلب در آن به حداقل برسد. در صورت منفی بودن تست عدم اعتیاد فرد به مشتقات تریاک تأیید می‌شود اما در صورت مثبت بودن آزمایش اولیه مرحلة دوم یعنی جداسازی انجام می‌شود تا تعیین گردد آیا فرد داروی خاصی مصرف کرده یا خیر. استفاده از داروهای کُدیین‌دار و تعدادی از دارهای دیگر باعث مشکوک شدن آزمایش و انجام مرحلة دوم می‌شوند.
انجام این آزمایش نیازی به ناشتا بودن ندارد و نمونة ادرار در لیوان یک‌بار مصرفی که در اختیار مراجعه‌ کننده قرار می‌گیرد، گرفته می‌شود.
برخی افراد داروهای کدئین را با تجویز پزشک مصرف می‌کنند لذا آزمایشگاه نمی‌تواند به همه تکلیف کند قبل از آزمایش دارو مصرف نکنید بلکه می‌تواند با اطلاع‌رسانی اعلام نماید در حد امکان ۷۲ ساعت قبل از آزمایش، از مصرف داروهای کدئین‌دار خودداری نمایید. بعضی از آزمایشگاه‌ها در تهران با مکاتبه با محضرها و پیغام روی نوار تلفن گویای خود می‌کوشند مشکلات مراجعان خود را در این خصوص کمتر کنند.

هپاتیت چیست؟
هپاتیت یک بیماری ویروسی است که کبد را درگیر می‌کند و باعث التهاب کبد می‌شود. ویروس‌های عامل هپاتیت، مختلف هستند   A)، B، C ، D، E  و… ). هپاتیت ویروسی یکی از عوامل مهم مرگ و میر خصوصاً در دوران جوانی و میانسالی است.

هپاتیت B
آزمایش HBsAg برای تشخیص وجود آنتی‌ژن ویروس هپاتیت B در خون انجام می‌شود. هپاتیت B شایع‌ترین هپاتیت موجود است و راه‌های انتقال آن عبارتند از :

۱- انتقال از مادر به فرزند:
در مورد هپاتیت احتمال انتقال در طی حاملگی و زایمان بالاست به طوری که در مادران بدون دریافت اقدامات پیشگیری احتمال انتقال حتی به ۹۰% می‌رسد. تنها ۵ تا ۱۰ درصد موارد انتقال از مادر به جنین در طی ۶ ماهة اول اتفاق افتاده و عمدتاً انتقال در سه ماهة آخر بارداری و زایمان اتفاق می‌افتد.

۲- انتقال از طریق جنسی:
این راه اصلی‌ترین راه انتقال HBV در کشورهای پیشرفته است.
۳- تزریق خون و فرآورده‌های خونی و پیوند اعضاء:

۴- انتقال از طریق وسائل تیز، نافذ و تماس‌های زیر پوستی:

مهم‌ترین روش انتقال در این گروه، استفاده معتادان تزریقی از وسایل تزریق به صورت اشتراکی است. سایر فعالیت‌های توأم با انتقال ویروس که در این گروه قرار می‌گیرند عبارتند از خالکوبی، طب سوزنی، سوراخ کردن گوش، ختنه، تزریق و

۵- انتقال در حین ارائه خدمات تشخیصی و درمانی :
انتقال ویروس از طریق ابزارهای آلوده در دندانپزشکی، جراحی، دیالیز، اندوسکوپی و سایر اقدامات تشخیصی و درمانی صورت می‌گیرد.

۶- سایر راه‌های انتقال:
در مورد ویروس هپاتیت B به علت مقاومت بالا، ویروس می‌تواند ۷ تا ۱۰ روز بر روی سطوح باقی بماند و باعث انتقال آلودگی شود. لذا وسایل مشترک مثل مسواک، شیشه شیر بچه، اسباب بازی، ظروف غذاخوری، قیچی و غیره می‌توانند در انتقال نقش داشته باشند.

مشاوره قبل از ازدواج
یکی دیگر از مراحلی که زوجین باید قبل از ازدواج بگذرانند مشاورة قبل از ازدواج است. همیشه اطلاعاتی که از دوست، آشنا و یا فامیل به ما می‌رسند از صحت کامل برخوردار نیستند بخصوص مسایلی مثل روش‌های پیشگیری از بارداری، مراقبت‌های پیش از بارداری، مراقبت‌های دوران بارداری و...
در کلاس‌های مشاوره قبل از ازدواج اطلاعات لازم در زمینه‌های فوق به زوجین داده شده و پاسخ‌گویی به دیگر سؤالات بهداشتی آنان انجام می‌شود. راهنمایی زوج‌ها برای مراجعه به مراکز بهداشتی و درمانی در زمان مناسب و آشنایی بار کار مراکز و خدماتی که ارائه می‌شود از وظایف مشاوران است.

واکسیناسیون
آخرین مرحلة اقدامات مربوط به قبل از ازدواج تزریق واکسن کُزاز برای خانم‌هایی است که قبلاً واکسن نزده‌اند و یا از تزریق آخرین واکسن آنها بیش از 10 سال می‌گذرد. واکسن کزاز، سم غیر فعال‌ شدة باکتری (توکسویید) است. برای اثربخشی بیشتر این واکسن، واکسن دیفتری و سیاه‌سرفه هم، همراه آن تزریق می‌شود. بدین لحاظ به آنها واکسن سه‌گانه- (DPT) گفته می‌شود. اولین تزریق این واکسن در 2 ماهگی انجام می‌شود. مراحل بعدی به ترتیب در 4 ماهگی، 6 ماهگی، 18 ماهگی و 4 تا 6 سالگی (بدو ورد به مدرسه) انجام می‌پذیرد. با این تزریقات مصونیت در مقابل کزاز به وجود می‌آید و از آن به بعد هر 10 سال تزریقی به نام یادآور باید انجام شود تا مصونیت در برابر کزاز همچنان حفظ شود. واکسن یادآور شامل واکسن کزاز و دیفتری است که به آن واکسن دوگانه (DT) گفته می‌شود. تزریق این واکسن از ابتلاء نوزادان به کزاز نوزادی پیشگیری می‌کند.


آیا به همه خانم‌های مراجعه‌کننده برای ازدواج واکسن کزاز تزریق می‌شود؟
با رعایت فواصل زمانی تزریقات ذکر شده، سال پایان دبیرستان زمان یادآور اول خواهد بود. لذا اگر خانمی در فاصلة ۱۰ سال پس از یادآور اول ازدواج کند نیازی به تزریق واکسن در زمان ازدواج ندارد، در غیر این صورت باید واکسن به صورت داخل عضلانی (عضله پشت بازو- دلتویید) برای وی تزریق شود. ولی جهت اطلاع محضر برای هر دو نفر آنها کارت واکسن کزاز صادر می‌شود تا مدارک مورد نیاز محضردار، برای ثبت عقد کامل باشد. در ضمن زمان یادآور بعدی هم به آن‌ها اعلام می‌شود.

 چرا ابتدا از مردان خون‌گیری انجام می‌شود؟
دلیل این است که تعداد زیادی از زنان در جامعه به کم‌خونی حاصل از فقر آهن مبتلا هستند. در این بیماری اندکس‌های مورد نظر مثل تالاسمی مینور کمتر از حد نرمال است و از آنجا که ملاک غربالگری فقط اندکس‌های فوق است، بنابراین مجبور خواهیم بود در مقابل این خانم‌ها، مردان بیشتری را مورد بررسی قرار بدهیم. هر نمونه پس از اندازه‌گیری پارامترها توسط دستگاه، اگر مقادیر یکی یا هر دو اندکس مورد نظر را کمتر از حد نرمال را نشان دهند به عنوان مشکوک در نظر گرفته می‌شوند تا اقدامات بعدی انجام شود. اقدام بعدی فراخواندن خانم مورد نظر برای نمونه‌گیری خون و بررسی اندکس‌های وی است. در صورتی که خانم نرمال باشد، وضعیت آقا برای ازدواج از نظر صفت تالاسمی اهمیتی ندارد لذا بدون مشاوره ویژه، جواب آنها صادر می‌شود. اگر هر دو نفر اندکس‌های پایین داشته باشند (زوج مشکوک به تالاسمی)، توسط پزشک مشاوره تالاسمی تحت مشاوره ویژه قرار می‌گیرند. در اولین اقدام وضعیت آهن بدن آنها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، در صورت نیاز یک دوره درمان آهن تجویز می‌شود.
پس از سپری شدن طول درمان، نمونه‌گیری انجام و نتیجه از نظر مقادیر اندکس‌ها، مجدد ارزیابی می‌شود. در صورت عدم تصحیح اندکس‌های مورد نظر، برای هر دو نفر اندازه‌گیری HBA2 درخواست می‌شود. نتایج حاصل از پیگیری‌های پزشک مشاور بر اساس یک معرفی‌نامه در اختیار زوجین قرار می‌گیرد تا با مراجعه به یکی از مراکز مشاوره ژنتیک مورد تأیید و معرفی شده از وزارت بهداشت، وضعیت صفت تالاسمی در آنها به طور قطعی مشخص شود.HBA2  یکی از انواع هموگلوبین‌های طبیعی است که در یک فرد نرمال حداکثر ۵/۳ درصد از مقدار هموگلوبین کل را تشکیل می‌دهد. مقدار بیش از آن (حداکثر تا ۷ درصد)، تشخیص تالاسمی را قطعی می‌کند. ولی مقادیر در حد نرمال در افراد مشکوک، تالاسمی را رد نمی‌کند. لذا در این غربالگری مقادیر بالای آن دارای ارزش است.
در آزمایشگاه ژنتیک، جهش‌های ژنی هموگلوبین از نظر صفت تالاسمی مورد بررسی قرار می‌گیرد. پس از آن متخصص ژنتیک نظر خود را به مشاور تالاسمی اعلام می‌کند. در صورتی که صفت تالاسمی در هر دو نفر یا یکی از زوجین تأیید نشود، پایان مشاوره ویژه برای آنان خواهد بود. ولی اگر هر دو نفر ناقل تشخیص داده شوند، پس از اطلاع‌رسانی کامل در مورد آینده مشترکشان، تصمیم‌گیری برای ازدواج به عهدة خودشان گذاشته می‌شود. اگر منصرف شوند پرونده آن‌ها بسته می‌شود، ولی اگر اصرار به ازدواج داشته باشند پس از تکمیل فرم‌های لازم مجوز ازدواج برای آن‌ها صادر خواهد شد و نیز به مرکز بهداشت محل سکونتشان معرفی می‌شوند و از طریق کارشناسان آن مرکز وضعیت بارداری خانم پیگیری می‌شود تا اقدامات لازم در زمان بارداری برای تشخیص وضعیت صفت تالاسمی در جنین قبل از ماه چهارم بارداری انجام شود تا در صورت نیاز مجوز سقط جنین صادر شود. برای اجرای دستورالعمل شناسایی زوج ناقل تالاسمی تا رسیدن به یک نتیجه قطعی و مطمئن، گاهی ۲ تا ۳ ماه زمان نیاز است. از طرف دیگر زوجی که به آزمایشگاه مراجعه می‌کنند و قبل از نتیجه آزمایش‌ها، مراسم ازدواج خود را برنامه‌ریزی کرده‌اند و فقط منتظر جواب آزمایش هستند، اگر به آنها گفته شود باید منتظر بمانند تا بررسی‌های لازم نتیجه قطعی را مشخص کند، روزهای انتظار، دوران سختی را توأم با فشارهای روحی- روانی برای آنها به دنبال خواهند داشت.
به جای ناراحتی و دلخوری، همراهی زوجین با سیستم بهداشتی و پرسنلی که در این خصوص تلاش می‌کنند تا امروز و آینده آنها را شفاف به خودشان نشان دهند، کمک بزرگی به اجرای دقیق دستورالعمل موجود و نتیجه‌گیری سریع‌تر خواهد کرد. و چه بهتر خواهد بود اگر بررسی تالاسمی با یک آزمایش ساده CBC در ابتدای آشنایی یک زوج انجام شود تا مشکلات روحی و مالی کمتری را متوجه خانواده‌ها کند.
در پایان این قسمت ذکر این نکته ضروری است که بیماری‌های ژنتیکی زیادی وجود دارند ولی به طور رسمی و قانونی هنگام ازدواج بررسی نمی‌شوند. در صورت نیاز، خود زوجین از طریق مراکز مشاوره ژنتیک آنها را باید پیگیری کنند. ضرورت این پیگیری فقط به کسانی که ازدواج فامیلی انجام می‌دهند برنمی‌گردد، بلکه در هر دو خانواده پسر یا دختری که با هم ازدواج می‌کنند اگر مثالی از نقص ژنتیکی، سقط‌های مکرر، مشکلات مادرزادی در وابستگان وجود دارد باید این پی‌گیری‌ها انجام گیرد

نظرات (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی